Hội nghị Tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 43-CT/TW ngày 14/5/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng

Quang cảnh Hội nghị

Dự Hội nghị có các đồng chí: Ngô Văn Cương, Phó Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương; Vi Tư Liệu, Vụ trưởng Vụ Đoàn thể nhân dân-Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Minh Chung, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương; Đại tá Cấn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Khoa học quân sự/Bộ Quốc phòng; Nguyễn Văn Long, Phó Vụ trưởng Vụ Tham mưu tổng hợp Văn phòng Trung ương Đảng; các đồng chí là ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Hội, nhiệm kỳ 2023 – 2028 và toàn thể cán bộ, nhân viên cơ quan Trung ương Hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam

Trung tướng Nguyễn Hữu Chính, Chủ tịch Hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam phát biểu khai mạc Hội nghị

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ tịch Nguyễn Hữu Chính nhấn mạnh: Đây là sự kiện có ý nghĩa chính trị – xã hội hết sức quan trọng, đánh dấu một thập kỷ nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và của hệ thống Hội từ Trung ương đến cơ sở trong việc khắc phục những hậu quả nặng nề của chất độc hóa học do chiến tranh để lại. Trong 10 năm qua, việc triển khai Chỉ thị 43-CT/TW đã đạt được nhiều kết quả rất đáng trân trọng: Nhận thức trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể có chuyển biến rõ rệt; Công tác tuyên truyền, giáo dục được đẩy mạnh, qua đó nâng cao nhận thức xã hội, lan tỏa tinh thần “uống nước nhớ nguồn”, “không để ai bị bỏ lại phía sau”; Chế độ chính sách đối với NNCĐDC tiếp tục được hoàn thiện; Đặc biệt, sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và Nhân dân đã giúp hàng triệu nạn nhân giảm bớt khó khăn, từng bước ổn định cuộc sống.

Ngay sau Hội nghị quán triệt Chỉ thị 43 do Ban Dân vận Trung ương tổ chức vào tháng 7/2015, Trung ương Hội đã ban hành hướng dẫn thực hiện, phối hợp với Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận các cấp tham mưu cho cấp ủy đưa nội dung Chỉ thị vào chương trình hành động và kế hoạch công tác. Việc quán triệt được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến cơ sở, giúp nâng cao rõ rệt nhận thức xã hội về thảm họa da cam và trách nhiệm của Nhà nước, các tổ chức, đoàn thể trong việc hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng. Nhiều tỉnh, thành ủy đã ban hành văn bản chỉ đạo, yêu cầu các cấp hội phối hợp chặt chẽ với chính quyền và cơ quan chức năng, đảm bảo Chỉ thị được thực hiện thực chất, hiệu quả.

Công tác kiểm tra, giám sát cũng được chú trọng. Nhiều địa phương tiến hành sơ kết 3 năm, 5 năm và tổng kết 10 năm để đánh giá đúng thực trạng, kịp thời điều chỉnh biện pháp triển khai. Qua đó, nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả trong chăm sóc, hỗ trợ nạn nhân được nhân rộng, đồng thời các vướng mắc trong quá trình thực hiện chế độ chính sách được phản ánh và xử lý kịp thời.

Việc triển khai chính sách đối với người có công và NNCĐDC được thực hiện nghiêm túc, tuân thủ quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công và Nghị định 131 của Chính phủ. Trung ương Hội thường xuyên tiếp nhận kiến nghị từ địa phương, tổng hợp và tham mưu cho các cơ quan chức năng, đặc biệt trong quá trình sửa đổi, bổ sung hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến người có công và con đẻ của họ bị ảnh hưởng bởi chất độc hóa học. Báo cáo từ 29/34 tỉnh, thành hội cho biết hiện có hơn 252.800 người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ được hưởng chính sách ưu đãi; nhiều hồ sơ tồn đọng được giải quyết, đảm bảo đúng đối tượng và đúng quy định.

Một trong những điểm nổi bật sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 43 là công tác vận động nguồn lực, chăm sóc, giúp đỡ NNCĐDC. Tổng số tiền vận động được trên toàn quốc đạt hơn 4.265 tỷ đồng. Trong đó, Trung ương Hội vận động được 111 tỷ đồng, các tỉnh, thành Hội vận động được hơn 4.154 tỷ đồng. Nguồn lực này đã được sử dụng hiệu quả để chăm sóc, hỗ trợ NNCĐDC, bao gồm xây dựng các trung tâm chăm sóc nạn nhân, hỗ trợ làm nhà tình nghĩa, trợ giúp dịp tết và Ngày vì NNCĐDC 10/8, cấp học bổng cho con cháu nạn nhân và nhiều hình thức hỗ trợ khác. Chỉ riêng hoạt động hỗ trợ dịp lễ, tết và Ngày 10/8 đã lên tới gần 2.000 tỷ đồng, góp phần thiết thực giúp NNCĐDC và gia đình của họ giảm bớt khó khăn.

Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương trao tặng Bằng khen cho các tập thể

Bên cạnh đó, Trung ương Hội kiên trì đẩy mạnh công tác đối ngoại nhân dân, vận động sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế trong cuộc đấu tranh đòi công lý cho NNCĐDC Việt Nam. Hội tham gia nhiều diễn đàn quốc tế, làm việc với các tổ chức phi chính phủ, tăng cường tuyên truyền về hậu quả nặng nề của thảm họa da cam, qua đó góp phần thúc đẩy phong trào quốc tế lên án và phòng chống vũ khí hóa học, bảo vệ hòa bình và quyền con người.

Công tác tuyên truyền được triển khai sâu rộng với nhiều hình thức phong phú như mít tinh, hội thảo, tọa đàm, gặp mặt nhân chứng, chương trình giao lưu quốc tế, cũng như thông qua hệ thống báo chí, phát thanh, truyền hình. Nhiều tỉnh, thành tổ chức các hoạt động tuyên truyền lớn, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội. Có thể nói rằng, Chỉ thị 43 đã góp phần tạo luồng sinh khí mới, đưa hoạt động chăm sóc NNCĐDC ngày càng đi vào chiều sâu, có tính hệ thống và tính bền vững cao hơn.

Trong giai đoạn 2015–2025, hệ thống tổ chức Hội tiếp tục được củng cố và phát triển. Từ chỗ 60 tỉnh, 552 huyện và gần 6.000 xã đủ điều kiện thành lập hội trước khi có Chỉ thị 43, đến năm 2024, cả nước có đủ 63 tỉnh, 649 huyện và hơn 6.700 xã có tổ chức hội với hơn 400.000 hội viên. Từ đầu năm 2025, do thực hiện mô hình chính quyền hai cấp tại một số tỉnh, việc sắp xếp tổ chức hội được tiến hành phù hợp từng địa phương. Đến tháng 10/2025, 30/34 tỉnh đã hoàn thành việc kiện toàn tổ chức hội theo mô hình mới. Nhiều địa phương bố trí kinh phí hoạt động đến tận cấp xã, một số nơi có cơ chế hỗ trợ cán bộ hội, tạo điều kiện để hội hoạt động bài bản, nền nếp và hiệu quả hơn.

Đánh giá chung tại Hội nghị cho thấy việc thực hiện Chỉ thị 43 đạt nhiều kết quả quan trọng. Nhận thức xã hội về hậu quả chất độc da cam được nâng lên rõ rệt; chính sách đối với NNCĐDC được thực hiện bài bản, đúng quy định; công tác tuyên truyền được mở rộng, phong trào chăm lo nạn nhân ngày càng lan tỏa; hoạt động đấu tranh đòi công lý tiếp tục được duy trì; tổ chức hội các cấp được củng cố vững mạnh, khẳng định vai trò đại diện cho quyền lợi hợp pháp của NNCĐDC trong hệ thống chính trị.

Tại hội nghị, Trung ương Hội đã kiến nghị Ban Bí thư tiếp tục chỉ đạo thực hiện Chỉ thị 43 trong tình hình mới; tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc việc triển khai; chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội NNCĐDC/dioxin tiếp tục vận động nguồn lực để chăm sóc NNCĐDC. Đối với Chính phủ, Hội đề nghị sớm ban hành các văn bản quy phạm pháp luật cụ thể hóa chủ trương của Đảng; chỉ đạo Ban Chỉ đạo quốc gia tiếp nhận và triển khai các nhiệm vụ khắc phục hậu quả chất độc hóa học; sửa đổi, bổ sung các chính sách đối với người có công và NNCĐDC, đặc biệt nghiên cứu chính sách đối với thế hệ thứ ba, thứ tư bị ảnh hưởng; đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.   

Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 43 là dịp quan trọng để nhìn lại chặng đường đã qua, đề ra định hướng cho giai đoạn tiếp theo và tiếp tục khẳng định cam kết của Đảng, Nhà nước và nhân dân trong việc chăm lo cho NNCĐDC, khắc phục hậu quả chiến tranh, vì mục tiêu nhân văn, công bằng và phát triển bền vững.

Đình Trọng